Πανελληνίως «ρεζίλι» το νησί μας με τις ντροπιαστικές εικόνες που έκαναν τον γύρο της χώρας μέσω κεντρικού τηλεοπτικού σταθμού, οι οποίες αποκαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίον ο Δήμος Κω διαχειρίζεται τα κλαδέματα, τα ογκώδη αντικείμενα και τα αδρανή απόβλητα. Μη ενδεδειγμένα σημεία εναπόθεσης, παράτυπες “χωματερές” και αδιαφορία για το ισχύον νομικό πλαίσιο χαρακτηρίζουν την περί διαχείρισης αποβλήτων αντίληψη του Δήμου Κω η οποία παραπέμπει σε “τριτοκοσμική” χώρα.
Του Παναγιώτη Ζουζούνη
Σοβαρές καταγγελίες για την παράνομη διαχείριση αποβλήτων από τον Δήμο Κω διατυπώθηκαν στη συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή “RealKos” με τον Παναγιώτη Ζουζούνη η επιχειρηματίας στον τομέα της ανακύκλωσης, κυρία Αποστολία Τσαμπουρνιάρη. Το επίμαχο ζήτημα ήρθε στο προσκήνιο μετά τη δημοσίευση βίντεο την εκπομπή του ΣΚΑΪ “LiveYou” με την Μαρία Αναστασοπούλου και τον Άρη Πορτοσάλτε σήμερα Τρίτη 11/02, που δείχνει φορτηγό του Δήμου Κω να αποθέτει φυτικά απόβλητα σε μη αδειοδοτημένο χώρο, εγείροντας ερωτήματα για τη νομιμότητα των πρακτικών που ακολουθεί ο Δήμος Κω.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
Η συνέντευξη της Αποστολίας Τσαμπουρνιάρη στον Real Voice 99,5 FM ανέδειξε ζητήματα που προκύπτουν ως προς τον ορθό τρόπο ανακύκλωσης των αποβλήτων, το καθεστώς συνεργασίας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις επεξεργασίας, διαχείρισης και ανακύκλωσης αποβλήτων, καθώς και το νομικό πλαίσιο που έχει συστήσει το κράτος γι’ αυτά τα θέματα.
Η νομοθεσία και οι υποχρεώσεις των Δήμων
Η διαχείριση των αποβλήτων στην Ελλάδα διέπεται από τον Νόμο 4819/2021, ο οποίος θέτει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Σύμφωνα με τον νόμο, οι δήμοι υποχρεούνται να συνεργάζονται με αδειοδοτημένες μονάδες για τη διαχείριση αποβλήτων, ειδικά όταν ο πληθυσμός τους ξεπερνά τους 20.000 κατοίκους. Στην Κω λειτουργούν νόμιμα Μονάδες διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων, καθώς και μία μονάδα από το 2021 που παραλαμβάνει βιοαπόβλητα και φυτικά υπολείμματα.
Οι παράνομες πρακτικές και η αδράνεια των αρχών
Το ζήτημα της παράνομης απόθεσης αποβλήτων από δημοτικά φορτηγά σε ανεξέλεγκτους χώρους αναδείχθηκε έντονα στη συνέντευξη. Σύμφωνα με την κ. Τσαμπουρνιάρη, παρά τις επανειλημμένες καταγγελίες, οι αρχές δεν έχουν προχωρήσει σε καμία ενέργεια, ενώ υπάρχουν εντοπισμένα παράνομα σημεία απόθεσης αποβλήτων στην περιοχή της Λίμνης Πυλίου, περιοχή που έχει καταγγελθεί και στο παρελθόν, στη Λάμπη όπου βρίσκεται ιδιωτικός χώρος που χρησιμοποιείται παράτυπα και στο Παλαιό λατομείο, που έχει μετατραπεί σε αυτοσχέδια χωματερή. Τα απόβλητα που εντοπίστηκαν σε αυτές τις περιοχές περιλαμβάνουν κυρίως υπολείμματα κλαδεύσεων, τα οποία σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κωδικούς ΕΚΑ 02 και ΕΚΑ 20 πρέπει να διαχειρίζονται από αδειοδοτημένες μονάδες. Η ανεξέλεγκτη απόθεση τους αποτελεί παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Αποποίηση ευθύνης απ’ το Δήμο Κω και απουσία συνεργασίας
Ένα βασικό σημείο τριβής είναι η έλλειψη συνεργασίας του Δήμου Κω με τις αδειοδοτημένες μονάδες. Παρόλο που έχει συναφθεί σύμβαση μεταξύ της επιχείρησης της κ. Τσαμπουρνιάρη και του Λιμενικού Ταμείου για τη διαχείριση φυκιών στη Μαστιχάρι, δεν υπάρχει αντίστοιχη συμφωνία για τα φυτικά απόβλητα του Δήμου. Η ευθύνη βαραίνει, σύμφωνα με την επιχειρηματία, τον Αντιδήμαρχο Ανακύκλωσης, ο οποίος δεν έχει ανταποκριθεί στις οχλήσεις.
Αξιοσημείωτο είναι πως ο Δήμαρχος Κω φέρεται να μεταθέτει την ευθύνη στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η κ. Τσαμπουρνιάρη, οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν δημοτικές υπηρεσίεςκαι όχι την Περιφέρεια. Στην επικοινωνία της με την Έπαρχο, υπήρξε θετική ανταπόκριση για την ένταξη σχετικών προβλέψεων στις περιφερειακές συμβάσεις με εργολάβους.
Ο ΧΥΤΑ Κω και διαχρονικά προβλήματα στην Ανακύκλωση
Ο ΧΥΤΑ Κω δεν είναι αδειοδοτημένος να παραλαμβάνει πράσινα απόβλητα ή μπάζα, αλλά μόνο κοινά απορρίμματα. Αυτό δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί από τους δήμους να έχουν χωριστή συλλογή αποβλήτων έως το 2030. Η κ. Τσαμπουρνιάρη επισημαίνει επίσης ότι η ανακύκλωση στην Κω δεν είναι ουσιαστική, καθώς το υλικό που συλλέγεται δεν ανακυκλώνεται στο νησί, αλλά μεταφέρεται σε Κέντρα Διαλογής (ΚΔΑΥ). Παρότι υπάρχουν νόμιμες μονάδες ανακύκλωσης που συμβάλλουν στην τοπική οικονομία, υπάρχουν και παράνομες εγκαταστάσεις που λειτουργούν χωρίς έλεγχο, με καταγγελίες να έχουν υποβληθεί στην Εισαγγελία.
Όσον αφορά τις ενέργειες στις οποίες έχει προχωρήσει διαχρονικά η κυρία Τσαμπουρνιάρη, όπως η ίδια δήλωσε είναι οι εξής:
• Στις 10/05/22 απεστάλη ο σχετικός οδηγός προς ΔΗΜΟΥΣ που έχει εκδώσει το ΥΠΕΚΑ στην κ. Ζέτα Τσιρπανλή (προϊσταμένη τότε της υπηρεσίας πρασίνου και καθαριότητας δήμου Κω) από την εταιρεία ανακύκλωσης οργανικών-ογκωδών πράσινων αποβλήτων ΑΣΣΕΑ ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Ε.Ε.
• Στις 07/07/22 απεστάλη παράκληση στην υπηρεσία καθαριότητας και πράσινου του δήμου να συμβληθεί με την μονάδα κομποστοποίησης της εταιρείας ως μοναδική αδειοδοτημένη μονάδα στην Π.Ε. ΚΩ όπως ορίζει ο ν.4819/2021 αρθ.37 παρ.2.
• Παράλληλα, ο τότε Αντιδήμαρχος Πρασίνου κ. Σταμάτης Καμπουράκης (ο οποίος σήμερα είναι αντιδήμαρχος ανακύκλωσης!), δημόσια δηλώνει πως υπάρχουν συμβάσεις του Δήμου με εργολάβους.
• Κατόπιν ενημερώθηκε ο τότε Αντιδήμαρχος Πρασίνου, ο οποίος παρέλαβε πρόταση συνεργασίας στις 07/04/22 με αρ. πρωτοκόλλου αιτήματος 8376/08-04-22.
• Στις 08/07/24 έγινε τηλεφωνική επικοινωνία και εστάλη η εν λόγω σύμβαση στον νέο αντιδήμαρχο πρασίνου & καθαριότητας κ. Δουδούς ο οποίος επίσης δεν έχει κάνει κάποια ενέργεια.
• Στις 03/07/24 έγινε αναφορά από 3 φορείς ανακύκλωσης του νησιού για όλα τα παραπάνω στην εισαγγελία Κω και δυστυχώς δεν έχει γίνει τίποτα ουσιώδες ακόμη.
Η κυρία Τσαμπουρνιάρη ανέδειξε σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση αποβλήτων στην Κω. Παράνομη απόθεση αποβλήτων από δημοτικές υπηρεσίες. Έλλειψη συνεργασίας του Δήμου με αδειοδοτημένες μονάδες. Μετακύλιση ευθυνών μεταξύ Δήμου και Περιφέρειας. Προβληματική ανακύκλωση και απουσία βιώσιμης διαχείρισης. Η κ. Τσαμπουρνιάρη καλεί τις τοπικές αρχές να αναλάβουν δράση, να εφαρμόσουν τη νομοθεσία και να στηρίξουν τις αδειοδοτημένες μονάδες, ώστε η διαχείριση αποβλήτων να γίνει βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ