Το κεντρικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού για το 2024 είναι «Πολιτισμός & Ειρήνη», θέλοντας ίσως να αναδείξει το συνεκτικό στοιχείο μεταξύ του τουρισμού με το πανανθρώπινο ιδανικό της Ειρήνης, προφανώς μέσα απ’ την κύρια τουριστική δραστηριότητα, την αλληλεπίδραση με διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες. Μέσα από την επαφή με άλλες κουλτούρες, ο ταξιδιώτης αποκτά μεγαλύτερη ανοχή και σεβασμό προς το διαφορετικό, στοιχεία απαραίτητα για την ενίσχυση της ειρήνης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο τουρισμός όμως ως ένα από τα μεγαλύτερα κοινωνικοοικονομικά φαινόμενα του 21ου αιώνα, μπορεί μεν να έχει τη δύναμη να φέρνει κοντά διαφορετικούς λαούς, πολιτισμούς και κουλτούρες και μέσω της ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών να συμβάλλει στην αλληλοκατανόηση και την καλλιέργεια της ειρήνης, ωστόσο στη χώρα μας και δη στις δικές μας περιοχές που παρατηρείται μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, αρχίζουμε να αισθανόμαστε πλέον το τεράστιο βάρος που υφίστανται οι υποδομές μας.
Ποια είναι η διαμορφωμένη κατάσταση στα νησιά της περιοχής μας και εν προκειμένω στην Κω; Ποια η σχέση μεταξύ ολοένα κι αυξανόμενης τουριστικής επισκεψιμότητας και υπαρχουσών υποδομών; Η αναλογία είναι βιώσιμη ή υπάρχει πρόβλημα;
Βιωσιμότητα VS Υπερεκμετάλλευση.
Ο βιώσιμος τουρισμός, που στηρίζεται στον σεβασμό του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινοτήτων συμβάλλει στην ισόρροπη ανάπτυξη και αποφεύγει την υπερεκμετάλλευση των πόρων. Για να εξασφαλιστεί ότι ο τουρισμός θα συνεχίσει να προάγει την βιωσιμότητα, είναι απαραίτητο να υπάρξει σωστός σχεδιασμός και συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, των τουριστικών φορέων και των τοπικών κοινωνιών. Η επένδυση σε εκπαιδευτικά προγράμματα που προωθούν βιώσιμο τουρισμό είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος.
Η περίπτωση της Κω.
Η Κως όπως και πολλά άλλα ελληνικά νησιά, αντιμετωπίζει την πρόκληση της ισορροπίας μεταξύ της αυξημένης τουριστικής κίνησης και των υπαρχουσών υποδομών της. Η συνεχής άνοδος του τουρισμού έχει αρχίσει ήδη να οδηγεί σε υπερφόρτωση των υποδομών και πίεση στους φυσικούς πόρους, γεγονός που απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Για να επιτύχουμε αυτή την ισορροπία θα πρέπει να σχεδιάσουμε επιτέλους κάποιες στρατηγικές διαχείρισης για τις οποίες δυστυχώς δεν γίνεται καθόλου κουβέντα τελευταία.
Επένδυση σε υποδομές.
Η βελτίωση των υποδομών είναι το θεμέλιο για την υποστήριξη της αυξημένης τουριστικής κίνησης. Ειδικά σε τομείς όπως οι συγκοινωνίες, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, η ύδρευση, η ενέργεια και η διαχείριση αποβλήτων. Ο εκσυγχρονισμός και η διεύρυνση αυτών των υποδομών θα επιτρέψουν στο νησί να υποστηρίζει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα περισσότερους επισκέπτες, ενώ θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Προώθηση του βιώσιμου τουρισμού.
Η Κως θα πρέπει να επικεντρωθεί στον βιώσιμο τουρισμό που σέβεται το περιβάλλον και τις τοπικές κοινότητες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ενθάρρυνσης πρακτικών που μειώνουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση, όπως η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα ξενοδοχεία, η προώθηση της ανακύκλωσης, και η ελαχιστοποίηση της σπατάλης νερού και ενέργειας και η ορθή διαχείριση απορριμμάτων. Η δημιουργία κινήτρων για τουριστικές επιχειρήσεις να ακολουθήσουν «πράσινες» πρακτικές θα συμβάλει επίσης στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Η στροφή από τον παραδοσιακό μαζικό τουρισμό σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο πολιτιστικός, γαστρονομικός, αγροτουρισμός, και ο τουρισμός υγείας και ευεξίας, μπορεί να βοηθήσει στην αποσυμφόρηση της πίεσης που δέχεται η Κως και να προσελκύσει επισκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Με αυτόν τον τρόπο, το τουριστικό προϊόν του νησιού μας γίνεται περισσότερο διαφοροποιημένο απ’ την πεπατημένη, ενώ παράλληλα προάγεται και η πέραν του καλοκαιριού τουριστική περίοδος, εξισορροπώντας την πίεση στις υποδομές.
Εκπαίδευση και συνεργασία με την τοπική κοινωνία.
Οι κάτοικοι και σύσσωμη η τοπική κοινωνία του νησιού θα πρέπει να λογίζονται ως βασικοί συνεργάτες σ’ όλο αυτό το εγχείρημα για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, με την έννοια ότι μια στρατηγική τέτοιου είδους θα πρέπει πρωτίστως να περάσει μέσα απ’ τον στενό πυρήνα της τοπικής μας κοινωνίας. Η επένδυση στην εκπαίδευση των επαγγελματιών του τουρισμού σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης είναι κίνηση που θα συμβάλει στη διατήρηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ θα προωθήσει τη συνείδηση για την προστασία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων.
Προστασία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων.
Η διατήρηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων του νησιού, όπως οι παραλίες, τα αρχαιολογικά μνημεία και οι παραδοσιακοί οικισμοί, είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της τουριστικής του ελκυστικότητας. Προγράμματα αποκατάστασης και προστασίας των ιστορικών μνημείων, καθώς και δράσεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, όπως ο περιορισμός της δόμησης σε ευαίσθητες περιοχές, αλλά και η εκμοντερνισμένη και προσαρμοσμένη στην εποχή διαχείριση των απορριμμάτων μας, είναι κατά τη γνώμη μου διαδικασίες κάτι παραπάνω από αναγκαίες.
Ανάγκη σχεδιασμού ειδικών στρατηγικών διαχείρισης. Μπορούμε;
Η Κως μπορεί να ισορροπήσει την αυξημένη τουριστική κίνηση με τις υπάρχουσες υποδομές της μέσω μιας συνολικής στρατηγικής που συνδυάζει την επένδυση σε υποδομές, την προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και την ενσωμάτωση των τοπικών κοινωνιών. Η μακροπρόθεσμη επιτυχία του τουριστικού τομέα εξαρτάται από τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων του νησιού και τη διατήρηση της ποιότητας του περιβάλλοντος και των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Αυτά ίσως θα έπρεπε αυτή την περίοδο να αποτελούν προτεραιότητα. Δεν λέω, καλές οι White Night και οι θεματικές συναυλίες και πάντοτε θα είναι καλοδεχούμενες και θα αποτελούν ιδιαίτερες πινελιές, ωστόσο πρέπει κάποια στιγμή επενδύοντας στο μέλλον να δούμε την ουσία.
