Στην εκπομπή “RealKos” με τον Παναγιώτη Ζουζούνη φιλοξενήθηκε η Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κω, Κατερίνα Γαβαλά, η οποία, ως αναπληρώτρια Γραμματέας Τομέα Νησιωτικής Πολιτικής και μέλος του τομέα Υγείας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, τοποθετήθηκε σχετικά με την κατάσταση των υγειονομικών δομών στα νησιά και την αναγκαιότητα ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων. Η αφορμή για τη συζήτηση ήταν η αποχώρηση του γιατρού Θανάση Κοντάρη από τη Σέριφο, μετά από πολυετή προσφορά σε μια μονάδα πρωτοβάθμιας φροντίδας που ο ίδιος βοήθησε να αναπτυχθεί. Όπως σημείωσε η κ. Γαβαλά, η αποχώρησή του δεν οφείλεται σε έλλειψη αγάπης για το νησί, αλλά στην αδυναμία του συστήματος να στηρίξει τη δουλειά του. “Δεν αισθάνεται ήρωας, ούτε αναντικατάστατος, αλλά καταγράφει μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να αγνοούμε”, τόνισε χαρακτηριστικά.
Υγειονομικές δομές στα νησιά: υποστελέχωση και απομόνωση
Η κ. Γαβαλά ανέδειξε τα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υγειονομικές δομές στα νησιά. Όπως σημείωσε, την ώρα που ο τουρισμός στο Αιγαίο γνωρίζει άνθηση, οι δομές υγείας παραμένουν υποστελεχωμένες, εξαρτώμενες από το φιλότιμο των εργαζομένων και χωρίς ουσιαστική υποστήριξη από την πολιτεία. Παραθέτοντας στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, επισήμανε ότι στο Νότιο Αιγαίο αντιστοιχούν λιγότεροι από 4 γιατροί ανά 1.000 κατοίκους, τη στιγμή που ο εθνικός μέσος όρος είναι 6,6. “Η Ρόδος, με πάνω από 100.000 μόνιμους κατοίκους και εκατομμύρια τουρίστες, έχει 66 κενές οργανικές θέσεις στο νοσοκομείο. Η Κως δεν έχει παθολόγο. Η Λέσβος ζητά να χαρακτηριστεί άγονο Α για να επιβιώσει το νοσοκομείο της. Και στα μικρότερα νησιά η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη, με έναν γιατρό για 2.000, 3.000 ή και 4.000 κατοίκους – όταν υπάρχει”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
“Η υγεία στα νησιά δεν μπορεί να βασίζεται στο φιλότιμο”
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γιατροί που επιλέγουν να υπηρετήσουν στα νησιά. “Αν αποκτήσουν σπίτι, χάνουν το επίδομα. Αν θελήσουν να μιλήσουν για τα προβλήματα, κανείς δεν τους ακούει. Αν παραιτηθούν, απλά προστίθενται στη λίστα των χαμένων ευκαιριών”, σημείωσε. Η ίδια υπογράμμισε ότι οι τοπικές κοινωνίες συχνά αναγκάζονται να καλύψουν κενά που δεν τους αναλογούν, ενώ οι δήμοι διαθέτουν κονδύλια χωρίς ξεκάθαρη προτεραιότητα στην υγειονομική περίθαλψη. “Οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τα μικρά νησιά ως περιφερειακό βάρος και όχι ως πυλώνες εθνικής συνοχής”, είπε χαρακτηριστικά.
Αναγκαίο ένα εθνικό σχέδιο για τη νησιωτική υγεία
Στη συνέντευξή της, η κ. Γαβαλά τόνισε ότι η λύση δεν μπορεί να είναι προσωρινές μετακινήσεις ή αποσπασματικά μέτρα. “Χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο για τη νησιωτική υγεία, που να περιλαμβάνει σταθερή στελέχωση, κίνητρα στέγασης, έμφαση στην πρόληψη και αξιοποίηση της τεχνολογίας μέσω τηλεϊατρικής”. Επιπλέον, κατήγγειλε την απουσία πολιτικής βούλησης σε βασικούς τομείς, όπως η μικροβιολογική διάγνωση, τονίζοντας ότι η πρόσφατη λήξη συμβάσεων από τον ΕΟΠΥΥ χωρίς εναλλακτική λύση έχει επιδεινώσει την κατάσταση. “Αντί για ενίσχυση, βλέπουμε αποδόμηση”, είπε.
“Δεν μπορούμε να χάνουμε άλλο ανθρώπινο δυναμικό”
Η Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κω κατέληξε με ένα ξεκάθαρο μήνυμα: “Αν δεν δράσουμε τώρα, δεν θα χάσουμε μόνο γιατρούς. Θα χάσουμε τη δυνατότητα να ξανακερδίσουμε αυτούς που έφυγαν. Το brain gain θα γίνει brain drain, γιατί η απογοήτευση θα υπερισχύσει της έμπνευσης”.
“Το δικαίωμα στην υγεία δεν μπορεί να είναι μια νησιωτική ουτοπία. Πρέπει να γίνει πραγματικότητα”, τόνισε χαρακτηριστικά
“Ανοιχτός διάλογος για τα νησιά στην Περιφερειακή Συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής”
Η κ. Κατερίνα Γαβαλά, μίλησε επίσης για την επικείμενη Περιφερειακή Συνδιάσκεψη Νοτίου Αιγαίου της Π.Ε. Δωδεκανήσου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής. Η Συνδιάσκεψη θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 5 Απριλίου 2025 στη Ρόδο, στο ξενοδοχείο Rodos Palace, με στόχο τη διαμόρφωση ρεαλιστικών και καινοτόμων πολιτικών προτάσεων για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των νησιών.
Όπως τόνισε η κ. Γαβαλά, η Περιφερειακή Συνδιάσκεψη αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη συμμετοχή και τη διαβούλευση, προσφέροντας έναν ανοιχτό και δημιουργικό διάλογο γύρω από κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τις νησιωτικές κοινωνίες. “Η ανάπτυξη, η βιωσιμότητα, η ισορροπία και οι προκλήσεις της νησιωτικότητας θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από την πολιτική, την επιστήμη, την αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς”, δήλωσε.
“Τουρισμός – Ανάπτυξη με Κοινωνική Ισορροπία”
Ο τουρισμός είναι ο κινητήρας της οικονομίας του Αιγαίου, αλλά η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι μονόπλευρη. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα οφέλη από την τουριστική δραστηριότητα διαχέονται σε ολόκληρη την κοινωνία, χωρίς να υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων. Η ισορροπημένη τουριστική ανάπτυξη σημαίνει επενδύσεις σε σύγχρονες υποδομές, δίκαιες εργασιακές συνθήκες και διασφάλιση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων μας. Το Αιγαίο δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένας απέραντος τουριστικός προορισμός χωρίς κοινωνικό σχεδιασμό—οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα εξυπηρετεί τόσο τους επισκέπτες όσο και τις τοπικές κοινωνίες.
“Νησιωτικότητα – Ισορροπία και Βιωσιμότητα”
Η νησιωτικότητα δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί απλώς μια ρητορική διαπίστωση. Είναι μια πραγματικότητα που απαιτεί ειδικές πολιτικές και στοχευμένες παρεμβάσεις. Από το υψηλό κόστος διαβίωσης έως τις δυσκολίες πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, οι νησιώτες αντιμετωπίζουν καθημερινά προκλήσεις που απαιτούν συνολικές και βιώσιμες λύσεις. Χρειαζόμαστε στρατηγικές που θα εξισορροπούν την ανάπτυξη με τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, την περιβαλλοντική προστασία και τη διατήρηση των τοπικών κοινοτήτων. Οι νησιώτες δεν πρέπει να αισθάνονται απομονωμένοι αλλά να έχουν ίσες ευκαιρίες, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης.
“Γαλάζια Οικονομία”
Η θάλασσα είναι το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας, αλλά παραμένει αναξιοποίητη με σύγχρονους όρους. Η γαλάζια οικονομία δεν αφορά μόνο την αλιεία και τη ναυτιλία, αλλά και την καινοτομία, τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ανάπτυξη της παράκτιας οικονομίας. Η μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για τα νησιά απαιτεί πολιτικές που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, την προστασία της βιοποικιλότητας και την παράλληλη ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών ευκαιριών που θα στηρίξουν τις τοπικές κοινωνίες.
“Μικρά Νησιά, Μεγάλες Ιδέες”
Τα μικρά νησιά δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως γεωγραφικές “υποσημειώσεις”. Είναι δυναμικά κύτταρα του εθνικού μας χώρου και μπορούν να αποτελέσουν πεδία καινοτομίας, εξωστρέφειας και βιώσιμης ανάπτυξης. Αντί να θεωρούνται “περιφερειακό βάρος”, μπορούν να μετατραπούν σε ζώνες ειδικών πολιτικών, με έξυπνες λύσεις σε θέματα ενεργειακής αυτονομίας, ψηφιακής διασύνδεσης και ενίσχυσης τοπικών παραγωγικών δραστηριοτήτων. Χρειάζεται μια πολιτική που θα επενδύει στο ανθρώπινο κεφάλαιο αυτών των περιοχών, θα διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες και θα αναδεικνύει τις δυνατότητές τους ως πρωτοπόρα κέντρα βιώσιμης ανάπτυξης.
Στο κλείσιμο της Συνδιάσκεψης, η κ. Γαβαλά θα παρουσιάσει τα συμπεράσματα των συζητήσεων, λίγο πριν από την κεντρική ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Νίκου Ανδρουλάκη.
“Η Συνδιάσκεψη είναι μια ευκαιρία πολιτικής επανεκκίνησης, με αφετηρία τις πραγματικές ανάγκες και τις δυνατότητες των νησιών μας. Στόχος μας είναι να χαράξουμε μια στρατηγική που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της νησιωτικότητας, διασφαλίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή”, υπογράμμισε η κ. Γαβαλά.
Η Περιφερειακή Συνδιάσκεψη στη Ρόδο αναμένεται να αποτελέσει έναν ουσιαστικό σταθμό στη διαμόρφωση της πολιτικής πρότασης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής για το Νότιο Αιγαίο, αναδεικνύοντας τα κρίσιμα ζητήματα των νησιών και δίνοντας έμφαση στην ανάγκη για συγκεκριμένες λύσεις.
