Τι συμβαίνει με τη νέα μίνι σειρά του Netflix «Adolescence» που έχει σοκάρει τους γονείς με παιδιά στην εφηβεία και όχι μόνο; Τις τελευταίες ημέρες έχουν γραφεί πολλά γι αυτήν και όχι άδικα.
Προσωπικά την βρήκα απολύτως ρεαλιστική. Χωρίς σκηνοθετικές υπερβολές προς εντυπωσιασμό, γήινους πρωταγωνιστες, Ανθρώπους της διπλανής πόρτας όπου καθένας θα μπορούσε να βρει τον εαυτό του και να ταυτιστεί, ακριβώς για να εστιάσει στα μηνύματα που ήθελε να μεταφέρει. Και κατά την άποψη μου το κατάφερε και με το παραπάνω. Στην ματιά της άλλωστε πάνω στο θέμα που πραγματεύεται αναφέρονται οι διθυραμβικές κριτικές που παίρνει. Δεν είναι τυχαίο ότι η σειρά και το μήνυμα που μεταφέρει έφτασε στο Κοινοβούλιο της Αγγλίας. Ο πρωθυπουργός της Αγγλίας, Σερ Κιρ Στάρμερ, τόνισε ότι πλέον είναι επιτακτική η ανάγκη να αντιμετωπιστεί το «αναδυόμενο και αυξανόμενο πρόβλημα» που αναδεικνύει η σειρά.
Ο έφηβος κατηγορείται για το φόνο μιας συμμαθήτριάς του που τον έχει απορρίψει και του έχει ασκήσει bullying μέσω των social media. O φακός στρέφεται στο σχολείο, εκεί που ξεκινούν όλα. Οι ερευνητές «απλώνονται» στον μικρόκοσμο των εφήβων που μιλούν τη δική τους γλώσσα προσπαθώντας με αγωνία να αντιμετωπίσουν την απόρριψη, τη απίστευτη σκληρότητα των συνομήλικων, το bullying, τον κρυμμένο τους θυμό και την απεγνωσμένη προσπάθεια για αγάπη και αποδοχή.
Προσωπικά βρήκα το δεύτερο επεισόδιο τρομακτικό! Γι αυτά που συμβαίνουν στα σχολεία, για την επίδραση των social media στα παιδιά και τους εφήβους, για έναν άγνωστο για τους ενήλικες, γονείς και εκπαιδευτικούς , αθέατο κόσμο μέσα στον οποίο μεγαλώνουν, για την συμβολή αυτού του αθέατου κόσμου στην έξαρση της βίας στα σχολεία και γενικά στις πολύ μικρές ηλικίες, αλλά και στη βία κατά των γυναικών. Περιστατικά σαν αυτό στη σειρά, είναι πολύ συχνά στη Βρετανία, εξ ου και ο προβληματισμός.
Εδώ τι γίνεται;
Η σειρά έρχεται να ανοίξει και στην Ελλάδα – τουλαχιστον ελπίζω να το κάνει – τη συζήτηση για τους incels. Πόσοι γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται και τι γίνεται με αυτούς μέσα από τα social media; Παρότι σε έρευνα της ΕΕ η Ελλάδα είναι σχετικά ψηλά στις θέσεις χωρών όπου το είδος «ανθεί», κανένας εδώ δεν μιλάει γι αυτή την απειλή που εξελίσσεται γοργά σε μάστιγα. Αναρωτιέμαι, πως προσπαθούμε να κάνουμε διάγνωση, αγνοώντας μια βασική παράμετρο της κοινωνικής ασθένειας που προκαλεί τη βία και τον μισογυνισμό; Ας ανοίξουμε επιτέλους τα μάτια μας και ας αφήσουμε στην άκρη την εύκολη και πολύ επιδερμική ερμηνεία ότι για όλα φταίει η … πανδημία, η μόνιμη επωδός τα τελευταία χρόνια σε κάθε συζήτηση που έχει να κάνει με πράξεις βίας. Όποιος περιορίζεται σε αυτό το επιχείρημα του covid, προφανώς έχει χάσει επεισόδια!
Υπο αυτό το πρίσμα, βρήκα τη σειρά εξαιρετική.
Insels, η νέα τρομοκρατία
Ο όρος incels πρωτοχρησιμοποιήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από μια Καναδή, γνωστή ως Αλάνα, που δημιούργησε έναν χώρο συνάντησης στο διαδίκτυο όσων δεν κατάφερναν να βρουν ερωτικό σύντροφο γιατί είχαν προβλήματα κοινωνικοποίησης, διαταραχών ή περιθωριοποίησης. Σύντομα ο χώρος αυτός κατέληξε να είναι ένας αποκλειστικός τόπος εικονικής συνάντησης σεξουαλικά στερημένων ανδρών που θεωρούν εαυτούς θύματα του φεμινισμού «που δίνει αέρα στις γυναίκες».
«Είναι ετεροφυλόφιλοι άνδρες που κατηγορούν τις γυναίκες και την κοινωνία για την αγαμία τους, πεισμένοι ότι οι γυναίκες έχουν αποκτήσει υπερβολική εξουσία στο θέμα των σεξουαλικών σχέσεων και τους καταστρέφουν τη ζωή απορρίπτοντάς τους», τους περιγράφει η ADL (Αμερικανική Ενωση κατά της Δυσφήμησης).
Πρόκειται δηλαδή για μια μυσογυνική υποκουλτούρα, σύμφωνα με τον Τζ. Μ. Μπέργκερ του Διεθνούς Κέντρου Αντιτρομοκρατίας: «Η ιδεολογική μισογυνία δεν αποτελεί κάτι καινούργιο, αλλά αυτό που είναι καινούργιο είναι ότι έχουμε ένα κίνημα που περιγράφεται κατά βάση από τη μισογυνία». Μάλιστα πολλοί τη χαρακτηρίζουν ιδεολογία «αντρικής ανωτερότητας», στα πρότυπα των ρατσιστικών ακροδεξιών ομάδων της «λευκής ανωτερότητας».
Πάντως τα τελευταία χρόνια έχει επίσης πρωταγωνιστήσει σε επεισόδια μαζικής βίας και δολοφονίες. Πολλά ανάλογα της σειράς περιστατικά που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια και δείχνουν πως δεν είναι μια αθώα «μόδα» εκτόνωσης κάποιων στερημένων και περιθωριοποιημένων ανδρών. Έρευνα που δημοσιοποίησε τον Μάρτιο το Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης Απειλών των Αμερικανικών Μυστικών Υπηρεσιών κάνει λόγο για την «αυξανόμενη τρομοκρατική απειλή που συνιστά αυτή η κοινότητα που προπαγανδίζει τη βία κατά των γυναικών».
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του εργαστηρίου Quant Lab του Κέντρου Αντιμετώπισης του Ψηφιακού Μίσους (CCDH), έπειτα από ανάλυση περισσότερων από 1 εκατομμύριο αναρτήσεων στο πιο δημοφιλές φόρουμ incels (που έχει περισσότερες από 2,6 εκατομμύρια επισκέψεις τον μήνα) «έχει υπάρξει μια σημαντική ριζοσπαστικοποίηση τον τελευταίο ενάμιση χρόνο», με τεράστια αύξηση των αναφορών σε μαζικές δολοφονίες και της αποδοχής των σεξουαλικών επιθέσεων κατά έφηβων κοριτσιών.
«Είναι ένα καινοφανές, νέο εξτρεμιστικό φαινόμενο της εποχής του ίντερνετ, που αψηφά τα συνήθη χαρακτηριστικά των βίαιων εξτρεμιστικών κινημάτων που γνωρίζουν οι αρχές επιβολής του νόμου και οι υπηρεσίες πληροφοριών», έλεγε στην Washington Post ο διευθυντής του CCDH Ιμράν Αχμεντ. «Η μελέτη μας δείχνει ότι είναι οργανωμένο, διαθέτει μια πειστική ιδεολογία και πως ένα «πρακτικό» κομμάτι αυτής είναι το να σκοτώνουν γυναίκες και να βιάζουν έφηβες».
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα μέλη του φόρουμ ποστάρουν για βιασμούς κάθε 29 λεπτά, περισσότερο από το 89% των χρηστών του θεωρεί απόλυτα αποδεκτό τον βιασμό, άνω του 50% υποστηρίζει την παιδοφιλία, ενώ οι αναρτήσεις για μαζικές δολοφονίες αυξήθηκαν κατά 59% ανάμεσα στο 2021 και το 2022.
«Δεν έχουμε καμία αμφιβολία μετά τη διεξαγωγή αυτής της μελέτης ότι αυτή η κοινότητα οργισμένων, πολεμοχαρών και αμετανόητων ανδρών είναι επικίνδυνη και δημιουργεί μια εξαιρετικά αρνητική κοινωνική δυναμική έτσι όπως ενθαρρύνει ο ένας τον άλλο σε όλο και μεγαλύτερες ακρότητες», ανέφερε η έκθεση προειδοποιώντας: «Αυτές οι ανεξέλεγκτες κοινότητες incels πιθανόν να ριζοσπαστικοποιηθούν ακόμη περισσότερο».
Κι όλο αυτό ξεκινά από τις πολύ μικρές ηλικίες.
Incels: Μια πρώτη ανάλυση του φαινομένου (στην ΕΕ), η συνάφεια και οι προκλήσεις στο πλαίσιο της πρόληψης και αντιμετώπισης του βίαιου εξτρεμισμού
