Με νομοσχέδιο-σκούπα του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη επέρχονται σημαντικές τροποποιήσεις στον τομέα της ενδοοικογενειακής βίας -προβλέπεται πλέον η δυνατότητα για ηλεκτρονικό βραχιολάκι στον θύτη από το ανακριτικό στάδιο-, αλλά και στην προστασία γυναικών και ανηλίκων από σεξουαλική εκμετάλλευση, ενώ γίνονται πολύ πιο αυστηρές οι ποινές για παραμέληση ανηλίκου.
Παράλληλα, προβλέπονται ποινές φυλάκισης για αδικήματα όπως η σεξουαλική παρενόχληση σε χώρους εργασίας, το «ψάρεμα» ανηλίκων στο Ιντερνετ, το revenge porn, το stalking, ενώ τα θύματα θα έχουν πλέον λόγο για την υφ’ όρους αποφυλάκιση των δραστών βίαιων αδικημάτων. Επίσης, αυστηρά θα τιμωρείται μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου ακόμα και η απλή συμμετοχή σε οπαδικού τύπου επεισόδια – ειδικά αν υπάρχουν τραυματισμοί. Την ίδια στιγμή προβλέπεται περικοπή στις αποδοχές των δικαστών που καθυστερούν συστηματικά την έκδοση αποφάσεων, ενώ αλλάζει ο κανόνας για την απαγόρευση δικαστών να υπηρετούν στους τόπους καταγωγής τους (εντοπιότητα).
Ενδοοικογενειακή βία
«Ψάρεμα» ανηλίκων
Ειδική διάταξη εμπεριέχεται στο πολυνομοσχέδιο για την προστασία των ανηλίκων από το ηλεκτρονικό «ψάρεμα». Ειδικότερα, προβλέπεται ότι «ενήλικος ο οποίος μέσω Διαδικτύου ή άλλων μέσων ή τεχνολογιών πληροφορικής αποκτά επαφή με πρόσωπο που δεν συμπλήρωσε τα 15 έτη και με χειρονομίες ή προτάσεις προσβάλλει την τιμή του ανηλίκου στο πεδίο της γενετήσιας ζωής του τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών». Μάλιστα, αν ακολούθησε συνάντηση με τον ανήλικο ή την ανήλικη, τότε ο ενήλικας δράστης τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών.
Φυλάκιση έως 2 έτη θα αντιμετωπίσει όποιος «κοινοποιεί ή αποστέλλει σε άλλον, χωρίς τη συναίνεσή του, με οποιονδήποτε τρόπο ή με τη χρήση της τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνιών πραγματική ή σχεδιασμένη εικόνα ή οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό αποτυπωμένο σε ηλεκτρονικό ή άλλο υλικό φορέα που απεικονίζει γεννητικά όργανα (dick pic) κατά τρόπο που δύναται να προκαλέσει φόβο, ανησυχία ή ψυχολογική βλάβη στο πρόσωπο που λαμβάνει το υλικό αυτό». Οι ποινές αυτές επαυξάνονται (αποτελούν ιδιαίτερη επιβαρυντική περίσταση) κατά την κρίση του δικαστηρίου αν τα αδικήματα αυτά διαπραχθούν σε βάρος προσώπου «που φέρει την ιδιότητα δημόσιου εκπροσώπου, δημοσιογράφου ή υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ο δράστης τελεί σε ιεραρχική σχέση ή σχέση εξάρτησης με το θύμα». Παράλληλα, «όποιος προκαλεί σε άλλον τρόμο ή ανησυχία απειλώντας αυτόν με βία ή άλλη παράνομη πράξη ή παράλειψη τιμωρείται με φυλάκιση έως 1 έτος ή χρηματική ποινή».
Ακόμη, ο προκαλών «σε άλλον τρόμο ή ανησυχία με την επίμονη καταδίωξη ή παρακολούθηση των κινήσεων και των δραστηριοτήτων του, ιδίως με την επιδίωξη διαρκούς επαφής με τη χρήση τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού μέσου ή με επανειλημμένες επισκέψεις στο οικογενειακό, κοινωνικό ή εργασιακό περιβάλλον αυτού, παρά την εκφρασμένη αντίθετη βούλησή του (stalking), τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως 2 έτη». Κατ’ επέκταση, αν όλα αυτά τελούνται σε βάρος ανηλίκου ή προσώπου που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, επιβάλλεται φυλάκιση έως 3 έτη.
Το θύμα θα έχει λόγο
Λόγο πλέον θα έχουν τα θύματα ή οι συγγενείς τους για την υφ’ όρων αποφυλάκιση δραστών σοβαρών εγκλημάτων. Στο πολυνομοσχέδιο προβλέπεται «η συμμετοχή (σ.σ.: με κατάθεση γραπτού υπομνήματος) του προσώπου που είχε δηλώσει υποστήριξη της κατηγορίας στη διαδικασία ενώπιον του δικαστικού συμβουλίου για την εξέταση του αιτήματος χορήγησης» για τα κακουργηματικού χαρακτήρα εγκλήματα κατά: 1) της ζωής, 2) προσβολών του εμβρύου, 3) της σωματικής ακεραιότητας, 4) της προσωπικής ελευθερίας, 5) της γενετήσιας ελευθερίας, 6) της οικονομικής εκμετάλλευσης και 7) της γενετήσιας ζωής.
Βία σε γήπεδα – σχολεία
Μετά την έξαρση των επεισοδίων από χούλιγκαν και οπαδούς ομάδων μέσα και έξω από τα γήπεδα και τις συμπλοκές με μαχαιρώματα σε σχολεία και καφετέριες αυστηροποιείται το νομοθετικό πλαίσιο. Ετσι, «αν εξαιτίας συμπλοκής ή επίθεσης που έγινε από πολλούς επήλθε σωματική βλάβη ανθρώπου, καθένας από εκείνους που πήραν μέρος στη συμπλοκή ή στην επίθεση τιμωρείται για μόνη τη συμμετοχή του σε αυτή με φυλάκιση έως 3 έτη και αν το θύμα είναι ανήλικο ή επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους». Και αν «συμμετείχαν πρόσωπα τα οποία οπλοφορούσαν και επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου, προβλέπεται κάθειρξη έως 8 έτη».
Παραμέληση ανηλίκου
Σύμφωνα με το 55 σελίδων πολυνομοσχέδιο, «όποιος ενώ έχει υποχρέωση εποπτείας ανηλίκου παραλείπει να τον παρεμποδίσει από την τέλεση αξιόποινης πράξης τιμωρείται με φυλάκιση έως 1 έτος». Και σε περίπτωση που υπαίτιος της παράλειψης εποπτείας της επιμέλειας του ανηλίκου είναι γονέας, τότε θα επιβάλλεται φυλάκιση έως 3 έτη και χρηματική ποινή έως 10.000 ευρώ.
Το 5ο άρθρο του νομοσχεδίου αφορά τον ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων και προβλέπει ότι «όποιος με τη χρήση κάθε μορφής βίας ή απειλής βίας ή άλλων εξαναγκαστικών μέσων ή με επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας ή αποσπώντας τη συναίνεση με τη χρήση απατηλών μέσων ή παρασύροντάς την, εκμεταλλευόμενος την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκεται, εξαναγκάζει ή εξωθεί γυναίκα να υποβληθεί σε εκτομή ή οποιονδήποτε άλλο ακρωτηριασμό στο σύνολο ή σε μέρος των μεγάλων χειλέων του αιδοίου, των μικρών χειλέων του αιδοίου ή της κλειτορίδας, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 2 ετών και χρηματική ποινή, αν δεν συντρέχει περίπτωση να τιμωρηθεί αυστηρότερα με άλλη διάταξη».
Τώρα, αν οι πράξεις αυτές «διαπράχθηκαν από μέλος της οικογένειας ή από πρόσωπο που συνοικούσε με το θύμα ή από δύο ή περισσότερα πρόσωπα ή με χρήση όπλου ή απειλή χρήσης όπλου ή σε βάρος ανήλικης γυναίκας ή από λόγους εκδίκησης, συντρέχει ιδιαίτερη επιβαρυντική περίσταση» και η ποινή προσαυξάνεται κατά την κρίση του δικαστηρίου. Σε περίπτωση κατά την οποία οι επίμαχες πράξεις στις οποίες εξαναγκάστηκε το θύμα είχαν ως επακόλουθο τον θάνατο ή του προξένησαν βαριά σωματική βλάβη επιβάλλεται ποινή κάθειρξης.
Οι προστατευτικές αυτές διατάξεις εφαρμόζονται ακόμα «και όταν οι πράξεις τελούνται στην αλλοδαπή από ημεδαπό, ακόμα και αν δεν είναι αξιόποινη κατά τους νόμους της χώρας όπου τελέστηκε».
Εξαναγκασμός σε γάμο
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, όποιος με σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας ή άλλη παράνομη πράξη ή παράλειψη εξαναγκάζει άλλον σε πράξη ή ανοχή για την οποία ο παθών δεν έχει υποχρέωση τιμωρείται με φυλάκιση έως 2 έτη ή χρηματική ποινή.
Ακόμη, όποιος «με τη χρήση οποιασδήποτε μορφής βίας ή απειλής βίας ή άλλων εξαναγκαστικών μέσων ή με επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας ή αποσπώντας τη συναίνεση με τη χρήση απατηλών μέσων ή παρασύροντάς τον, εκμεταλλευόμενος την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκεται, εξαναγκάζει, προσελκύει ή ωθεί άλλον να συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 1 έτους και χρηματική ποινή».
Περικοπή μισθών
Με το νομοσχέδιο επέρχεται τροποποίηση του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών στο κεφάλαιο που αφορά την περικοπή μισθού δικαστικού λειτουργού. Ετσι, πλέον ο μισθός δικαστικού ή εισαγγελικού λειτουργού «περικόπτεται με πράξη του προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου ή του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ή του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία ορίζεται ανάλογα με τη μη παροχή υπηρεσίας».
Ο θιγόμενος δικαστικός λειτουργός έχει τη δυνατότητα μέσα σε 10 ημέρες να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, το οποίο αποφαίνεται αμετάκλητα χωρίς τη συμμετοχή του προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου ή του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου που εξέδωσε την πράξη. Σε περίπτωση αποδοχής της προσφυγής του δικαστή, τότε το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο εξαφανίζει την πράξη της περικοπής και διατάσσει την απόδοση του μισθού που περικόπηκε. Με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου περιορίζονται οι πόλεις που εξαιρούνται από την εφαρμογή των κωλυμάτων εντοπιότητας των δικαστικών λειτουργών.
Το κώλυμα εντοπιότητας δεν ισχύει πλέον για τις πόλεις: Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Βόλος, Ιωάννινα, Τρίκαλα, Χαλκίδα, Σέρρες, Αλεξανδρούπολη, Ξάνθη, Κατερίνη, Καλαμάτα, Καβάλα, Χανιά, Λαμία, Αγρίνιο, Κομοτηνή, Μυτιλήνη, Κέρκυρα, Ρόδος και Κοζάνη. Κατά συνέπεια, από εδώ και στο εξής «δεν επιτρέπεται η υπηρεσία δικαστικού λειτουργού σε δικαστήριο ή εισαγγελία στην περιφέρεια του οποίου είναι διορισμένος ως δικηγόρος σύζυγος ή πρόσωπο με το οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή συγγενής του μέχρι δευτέρου βαθμού, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, όσο διαρκεί ο γάμος ή το σύμφωνο συμβίωσης. Το κώλυμα αυτό δεν ισχύει για τα δικαστήρια των πόλεων Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης».
Αντιποίηση επαγγέλματος
Ειδική πρόβλεψη υπάρχει στο πολυνομοσχέδιο για την αντιποίηση του ιατρικού λειτουργήματος και του επαγγέλματος του φυσικοθεραπευτή. Κατά συνέπεια, σε όποιον χρησιμοποιεί τον τίτλο του ιατρού χωρίς να κατέχει πτυχίο Ιατρικής Σχολής θα επιβάλλεται φυλάκιση από 1 έως 2 έτη και χρηματικό πρόστιμο μέχρι 10.000 ευρώ, ενώ σε όποιον χρησιμοποιεί τον τίτλο του φυσικοθεραπευτή χωρίς να διαθέτει πτυχίο ή αναγνωρισμένο τίτλο σπουδών φυσικοθεραπευτή θα επιβάλλεται φυλάκιση έως 3 έτη και χρηματική ποινή έως 30.000 ευρώ. Τέλος, με σειρά άρθρων του νομοσχεδίου γίνεται μεταφορά υποθέσεων (ύλης) από το Συμβούλιο της Επικρατείας στα Διοικητικά Εφετεία και Πρωτοδικεία.
Φωτογραφία: EUROKINISSI
