H εμπορική σχέση μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ έχει αναπτύξει μια διαρκώς αυξανόμενη δυναμική τα τελευταία χρόνια, με τις εξαγωγές της Ελλάδας προς την αμερικανική αγορά να σημειώνουν θετική πορεία. Ωστόσο, το ενδεχόμενο επιβολής δασμών και στην Ελλάδα, από την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επανέλαβε και χθες ότι θα επιβάλει δασμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προκαλεί ανησυχία στον εμπορικό κόσμο της χώρας και ενδέχεται να επηρεάσει σημαντικά την ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα.
Την Παρασκευή το βράδυ (ώρα Ελλάδας) ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα επιβάλει δασμούς μέσα στο Σαββατοκύριακο σε σημαντικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Η Κάρολιν Λέβιτ, εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, δήλωσε ότι ο Τραμπ θα εφαρμόσει δασμούς 25% στο Μεξικό και τον Καναδά, καθώς και δασμούς 10% στην Κίνα, σε αντίποινα για «την παράνομη φαιντανύλη που προμηθεύτηκαν και επέτρεψαν να διανεμηθεί στη χώρα μας».
Απέναντι στα σχέδια Τραμπ, η Ελλάδα ένας από τους παραδοσιακούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στην Ευρώπη, περιμένει εναγωνίως την απόφασή του αν θα την συμπεριλάβει στους δασμούς μαζί με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αμερικανική αγορά παραμένει σημαντικός προορισμός για τα ελληνικά προϊόντα, κυρίως στον τομέα των τροφίμων και ποτών (όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα), αλλά και στον τομέα των βιομηχανικών αγαθών και της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), η αξία των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων προς τις ΗΠΑ το 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2024 διαμορφώθηκε στα 2,19 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η βαρύτητα των ΗΠΑ επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων ήταν της τάξης του 4,8%, ελαφρώς υψηλότερα σε σύγκριση με τον μακροχρόνιο μέσο όρο (4,5%). Για το σύνολο του έτους 2024 οι εξαγωγές εμπορευμάτων της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ αναμένεται να διαμορφωθούν στο 1% του ΑΕΠ.
Όπως φαίνεται και στον πίνακα της ετήσιας έκθεσης 2023 των τεσσάρων Γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στις ΗΠΑ, οι εξαγωγές το 2024 ήταν αυξημένες σε σχέση με το 2023 (2,11 δισ. ευρώ), ενώ εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν και το 2022 που έφταναν τα 2,22 δισ. ευρώ.
Για το 2024 οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων προς τις ΗΠΑ εκτιμώνται στο 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας ή στα 2,4 δισ.


Στις επί μέρους κατηγορίες εμπορευμάτων, τα τρόφιμα και ζώα ζωντανά 7,7% κατέγραψαν το μεγαλύτερο πλεόνασμα (521,6 εκατ.) και τα ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ. το μεγαλύτερο έλλειμμα (-399 εκατ.). Ακολούθησαν: λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης (7,2%), μηχανήματα και υλικό μεταφορών (6,5%), βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κυρίως κατά πρώτη ύλη (5,1%), διάφορα βιομηχανικά είδη (3,9%), ορυκτά καύσιμα, λιπαντικά κλπ. (3,8%), ποτά και καπνός (2,6%), χημικά προϊόντα και συναφή (2,1%), πρώτες ύλες μη εδώδιμες, εκτός από καύσιμα (1,5%) και είδη και συναλλαγές μη ταξινομημένα κατά κατηγορίες (0,5%).
Το πόσο τελικά θα επηρεαστούν οι εξαγωγές εμπορευμάτων της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ θα εξαρτηθεί από το ύψος της πιθανής ανόδου των δασμών και από τον βαθμό ευαισθησίας των ελληνικών εξαγωγών εμπορευμάτων προς τις ΗΠΑ στην άνοδο των δασμών.
Όπως τονίζεται στο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία» της ομάδας ανάλυσης και έρευνας της Eurobank, πέρα από άμεσες, οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από πιθανές πολιτικές προστατευτισμού εκ μέρους των ΗΠΑ δύναται να είναι και έμμεσες.
Οι έμμεσες επιπτώσεις μπορεί να προέλθουν από τους εμπορικούς δεσμούς της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών μελών, καθότι περί το 20% των εξαγωγών εμπορευμάτων της ΕΕ-27 αγοράζεται από φορείς των ΗΠΑ.
Λάδι, ελιές και φέτα τρώνε στις ΗΠΑ
Οι επιτραπέζιες ελιές, το ελαιόλαδο και τα γαλακτοκομικά μεταξύ αυτών η φέτα και το γιαούρτι είναι τα προϊόντα που κυριαρχούν στα αμερικανικά ράφια.
Όσον αφορά τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές ένα προϊόν που το μεγαλύτερο μέρος του παραγώμενου προϊόντος εξάγεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), το 2023 η αξία των εξαγωγών άγγιξε τα 154,4 εκατ. ευρώ και τους 42.684 τόνους, ενώ το δεκάμηνο του 2024 οι εξαγωγές έφτασαν τα 180 εκατ. ευρώ και σχεδόν τους 40.000 τόνους.
Το ελληνικό ελαιόλαδο αρχίζει να αποκτά ισχυρή παρουσία στα ράφια των αμερικανικών καταστημάτων τροφίμων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Γενικού Προξενείου της Νέας Υόρκης, το 2023, η Ελλάδα κάλυπτε περίπου το 4,7% των εισαγωγών ελαιολάδου των ΗΠΑ (από 3,3% το 2022) κατέχοντας την 5η θέση, μάλιστα το ύψος τους φτάνει τα 100,7 εκατ. δολάρια.
Στον κλάδο τον γαλακτοκομικών, την πρώτη θέση στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ έχει η φέτα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2023 οι εξαγωγές στις ΗΠΑ έφτασαν τους 5,500 τόνους και τα 55 εκατ. ευρώ, ενώ το 8% της εξαγώγιμης φέτας πηγαίνει στην αμερικανική αγορά.
businessdaily.gr